Bioróżnorodność – znaczenie i wartość jednego słowa

0
3852

Termin bioróżnorodność określa ogół gatunków zwierząt, roślin i mikroorganizmów ekosystemu. W ekosystemie wyodrębnia się organizmy samożywne (rośliny, algi, protisty), organizmy cudzożywne i saprotrofy. Wszystkie powyższe elementy pozostają ze sobą w interakcji i w równowadze; nawet jeśli tylko jeden ze składników zostaje zagubiony, funkcjonowanie całego ekosystemu zostaje narażone na ryzyko a bioróżnorodność zmniejsza się. Każde środowisko gości wiele form życia. Wynika to ze zmian historycznych i klimatycznych zachodzących w danym regione. Przedstawiciele danego gatunku, zamieszkujący określone środowisko, nie są jednakowi, każdy znich ma swój genotyp, inny od pozostałych przedstawicieli gatunku. Są to więc heterozygoty. Powyższa charakterystyka gatunku jest bardzo ważna ponieważ różnorodność genetyczna jest czynnikiem pozwalającym na ewoluowanie oraz na dostosowanie się do zmian zachodzących w środowisku.

W odległej przeszłości miało miejsce 5 ekstynkcji globalnych, pomimo czego bioróżnorodność zwiększyła się. Stało się tak, gdyż pomiędzy poszczególnymi ekstyncjami mijały miliony lat, co pozwoliło pozostałym organizmom ewoluować i przystosować się do nowych warunków. Natomiast obecnie wymieranie gatunków odbywa się w krótkich odstępach czasowych, nie odpowiadających naturalnej ewolucji. Według profesora Wilsona (1999) każdego roku wymiera 25.000 gatuków. Bioróżnorodność jest bardzo ważna dla zachowania równowagi ekologicznej naszej planety i dla przetrwania naszego gatunku. Są to więc pobódki utylitarystyczne, które narzucają nam konieczność obrony bioróżnorodności. By zaspokoić swoje potrzeby człowiek wykorzystuje 40.000 gatunków zwierząt i roślin. Uproszczenie struktury środowiska, przeprowadzone przez człowieka w rolnictwie, oraz zwiększenie monokultury, stworzyły sztuczny ekosystem. By go utrzymać potrzeba częstych interwencji czynników patogennych. Ulepszenie gatunków wykorzystywanych przez człowieka jest możliwe jedynie dzięki wykorzystaniu ich różnorodności genetycznej. Odzyskanie tej różnorodności może zostać osiągnięte jedynie dzięki zwróceniu się ku gatunkom oryginalnym (albo ku bankom nasion) które nie zostały poddane żadnym zmianom genetycznym. Należy również pamiętać, iż dzięki pierwszym organizmon, które przeprowadzały fotosyntezę tlenową (sinice i algi), w odległej przeszłości skład gazowy atmosfery został wzbogacony o tlen, dzięki czemu planeta została zamieszkana przez organizmy bardziej rozwinięte ewolucyjnie. Obecnie rośliny lasów mieszanych i tropikalnych, uważanych za zielone płuca planety, zaopatrują nas w tlen konieczny do przetrwania naszej planety. Bardzo ważne jest zatem, by lasy te były chronione; są bowiem wspólnym dobrem, którego powinny doglądać wszystkie kraje.

Konieczne jest więc nasze większe zaangażowanie w ochronę środowiska i obecnej w nim bioróżnorodności. Etyka środowiskowa musi dojrzeć i odzwierciedlać się w naszym sposobie życia. Tylko wtedy, gdy zdolność oceny moralnej i odpowiedzialność zbiorowa zostaną uznane, będziemy w stanie ocalić środowisko i bioróżnorodność obecną na naszej planecie.