Malvasia (Małmazja): winogrona i wino, które wszędzie dobrze smakują

0
3888

Nazwa Malvasia odnosi się do wielu szczepów aromatycznych, głównie białych, we Włoszech występujących w różnych regionach, na całym Półwyspie Apenińskim. Choć mają różne pochodzenie, szczepy te mają pewne cechy wspólne – wszystkie, choć w różnym stopniu, wyróżniają się pikantnym aromatem piżma i moreli, a także dość wysoką zawartością cukrów. Cechy te powodują, że winogrona z tej grupy szczepów nadają się szczególnie do produkcji win musujących oraz win słomkowych (produkowanych z podsuszonych owoców). Nazwa „Małmazja”, czy też „Malvasia”, jest skrótowym przekształceniem nazwy miasta Monembasia (Monemwasia), bizantyjskiej twierdzy przytulonej do skalistego przylądka w południowej części greckiego Peloponezu, w której produkowano słodkie wina eksportowane na całą Europę przez Wenecjan właśnie jako Malvasia. Wenecjanie szybko docenili małmazję, rozpoczęli intensywny handel tym winem i wprowadzili winorośl Malvasia na należącą wówczas do nich Kretę oraz na inne wyspy Morza Egejskiego. Małmazja stała się bardzo sławna i doceniana w basenie Morza Śródziemnego, tak iż jej nazwy używały w XVII w. gospody (Malvasie), w których sprzedawano i pito aromatyczne „wino przywiezione z Grecji”. Jeszcze współcześnie w Wenecji znaleźć można Calle della Malvasia (Ulicę Małmazji) oraz Ponte della Malvasia (Most Małmazji). Winorośle, z których produkowano małmazję, rozpowszechniły się wkrótce także w innych winnych regionach obszaru środziemnomorskiego, gdzie czasem otrzymywały lokalne nazwy lub też były generycznie nazywane winami greckimi, przyczyniając się tym samym do współczesnych problemów z rozróżnieniem szczepów. Nazwa Malvasia używana jest w zasadzie w odniesieniu zarówno do białych winogron niearomatycznych, jak i aromatycznych, a nawet do winogron czerwonych.

Malvasia, w co najmniej dziesięciu różnych odmianach (białych i czerwonych, słodkich i wytrawnych), to jeden z najpopularniejszych szczepów Włoch, uprawiany od Piemontu po Basilicatę. Jedną z najważniejszych odmian jest Malvasia Bianca di Chianti, znana także jako Malvasia Toscana, poza Toskanią występująca także w Lacjum i Umbrii. Z innych, czerwonych odmian Malvasii, uprawianych w Piemoncie, jak np. Malvasia di Casorzo czy Malvasia di Schierano, otrzymuje się słodkie wina o ciemnym kolorze.

W regionie Friuli uprawia się szczep Malvasia Istriana, z którego produkuje się jedne z najlepszych możliwych win białych, podczas gdy w w regionie Colli Piacentini (Wzgórz Piacenzy) oraz na niektórych obszarach Emilii z Malvasii powstają cenione wina musujące. Z wersji słodkich najważniejsza jest Malvasia delle Lipari, ceniona na całym świecie odmiana sycylijska. Niezwykle smaczna jest także Malvasia di Bosa, która przyciąga na Sardynię ekspertów i amatorów poszukujących win wyprodukowanych z tej wysokojakościowej odmiany. Ponadto wielu korsykańskich hodowców winorośli twierdzi, że ich szczep Malvoisie jest identyczny ze szczepem Vermentino, uprawianym w Ligurii, Toskanii i Sardynii, który może być zaliczony do dużej grupy odmian Malvasii.

Malvasia jest coraz rzadziej uprawiana w północnej Hiszpanii, ale obecna jest także w regionie Walencji oraz na Wyspach Kanaryjskich. Wiele odmian należących do tej grupy można spotkać w Portugalii – szczep Malvasia Rei wchodzi w skład win białych typu porto. W Kalifornii obszar upraw białych odmian Malvasii wynosi około 800 hektarów, głównie na samym południu rejonu Central Valley. Wina tam produkowane są umiarkowanie słodkie, o ostrym aromacie i wyraziste.