Włoska muzyka rozrywkowa była zawsze kierowana głównie do rodzimej publiczności: piosenki w języku angielskim lub innych językach obcych uznać można bardziej za wyjątek niż regułę. Nie oznacza to jednak, że na przestrzeni lat nie mogły powstać liczne utwory włoskich artystów i zespołów, śpiewane np. po angielsku albo po hiszpańsku, tak jak nierzadkie są przypadki piosenek mieszających w różnych proporcjach włoski i inne języki.
Na przełomie lat 50. i 60. również we Włoszech miał miejsce boom rock and rolla, ale, mimo oczywistych wpływów angloamerykańskich na poziomie muzycznym, w tekstach Adriana Celentana, Gianniego Morandiego czy zespołów takich jak Nomadi dominował język włoski. Na początku lat 70. wielki sukces odniosły zespoły należące do nurtu rocka progresywnego, np. Premiata Forneria Marconi (PFM) czy Banco del Mutuo Soccorso, które osiągnęły pewną popularność również za granicą. Muzycy nagrali angielskie wersje niektórych utworów, a w kilku przypadkach nawet całych albumów, jednak do dziś ich najbardziej docenianymi płytami są te w języku włoskim.
Okresem przełomowym jeśli chodzi o użycie języka angielskiego we włoskich piosenkach były na pewno lata 80., kiedy to powstał podgatunek muzyki pop znany jako euro disco, a w szczególności italo disco. Z tą kategorią powiązać możemy piosenki kiczowate, ale niezwykle popularne, takie jak „One for You, One for Me” duetu La Bionda albo „Boys (Summertime Love)” Sabriny Salerno. Używanie angielskiego gwarantowało oczywiście większy komercyjny appeal i coraz szerszą popularność za granicą. Righeira, kolejny włoski duet, wydał w tym samym okresie inny bardzo znany utwór, tym razem z tekstem w języku hiszpańskim: „Vamos a la playa”. Ciekawy jest przypadek Rafa, popowego wokalisty, którego piosenka z 1984 r. „Self Control” osiągnęła niemały międzynarodowy sukces, ale dziś pamiętana jest głównie w wykonaniu amerykańskiej piosenkarki Laury Branigan. Ponadto nie należy zapominać, że również raper Jovanotti zadebiutował w 1988 r. płytą w całości w języku angielskim.
Piosenki z gatunków pop i dance z angielskimi tekstami powstawały również w latach 90., za sprawą np. turyńskiego tria Eiffel 65. Pod koniec dziesięciolecia zadebiutowała cantautrice Elisa, której utwory są w większości w języku angielskim, chociaż nie gardzi ona włoskim – jak w przypadku słynnego singla z 2001 r. „Luce (tramonti a nord est)” (wł. „Światło (zachody słońca na północnym wschodzie)”). Nie brakuje również utworów, w których włoski miesza się z innymi językami. Ciekawym przykładem jest ironiczna piosenka „Cuccurucucù” sycylijskiego cantautore Franca Battiata, wydana w 1981 r. Końcową część utworu stanowi kolaż piosenek angielskich i amerykańskich, np. „Lady Madonna” Beatlesów, „Ruby Tuesday” Rolling Stonesów lub „Like a Rolling Stone” Boba Dylana.
Jeden z najważniejszych zespołów w historii włoskiego rocka, Litfiba, wydał w 1985 r. album „Desaparecido”, zawierający utwór pod tym samym tytułem, poświęcony dramatycznej historii argentyńskich desaparecidos (hiszp. „zaginieni”). Wiele innych tekstów florenckiego zespołu prezentuje fragmenty w języku hiszpańskim, które szczególnie pasują do latynoskiego brzmienia utworów: np. „Vendette”, z 1986 r., gdzie wokalista Piero Pelù śpiewa sangre zamiast sangue (wł. „krew”), albo słynna piosenka „El diablo”, z roku 1990, której towarzyszył teledysk zainspirowany światem hiszpańskiej corridy. Wydany w 1988 r. utwór „Paname” zawiera natomiast obszerne fragmenty po francusku. Inną grupą należącą do nurtu post-punku/nowej fali połowy lat 80. był skrajnie lewicowy (o czym świadczy sama nazwa) zespół CCCP – Fedeli alla Linea; nagrali oni utwór z refrenem po rosyjsku – „A ja ljubju SSSR”, czyli „A ja kocham ZSRR”. Najsłynniejszym wśród artystów łączących w tekstach angielski z włoskim pozostaje Adelmo Fornaciari, szerzej znany jako Zucchero. Styl emilijskiego muzyka ma mocne bluesowe korzenie i nagrał on niemałą ilość piosenek w języku angielskim, chociaż wiele z jego najbardziej znanych utworów zawiera fragmenty w obu językach. Jednym z najsłynniejszych singli Zucchero jest „Baila”, z 2001 r., gdzie w refrenie piosenkarz miesza hiszpański, włoski i angielski: „baila, baila morena / sotto questa luna piena /under the moonlight”. Inną bardzo znaną włoską piosenką – tym razem zdecydowanie popową – jest „Vamos a bailar (esta vida nueva)” duetu Paola & Chiara, która ukazała się w 2000 r. i stała się prędko – również dzięki refrenowi w języku hiszpańskim – istnym tormentone, tak we Włoszech jak i za granicą.
foto: Sławomir Skocki
