Lubię to!

0
550

Włoski czasownik piacere jest jednym z tych, których uczymy się na początku nauki języka włoskiego, który pozwala nam wyrazić nasze gusta i upodobania w pozornie prosty sposób. Często jednak jest używany w sposób nieprawidłowy. Spowodowane jest to tym, że wiele osób kojarzy ten czasownik jedynie z jego bezosobową formą i traktuje go jako odpowiednik polskiego lubić (1), nie pamiętając, że w pewnych kontekstach odpowiada on również czasownikowi podobać się (2) i odmienia się podobnie jak pozostałe czasowniki w języku włoskim (io piaccio, tu piaci, lui/lei/Lei piace, noi piacciamo, voi piacete, loro piacciono). Aby uniknąć wątpliwości, warto od samego początku nauki kojarzyć piacere z polskim odpowiednikiem podobać, zwłaszcza że obydwu czasowników używa się tak samo:

  1. Mi piace il caffè. – Lubię kawę.
  2. Mi piacciono le ragazze alte. – Podobają mi się wysokie dziewczyny.
  3. Io ti piaccio. – Podobam Ci się.

Najczęstszym błędem jest uzgadnianie tego czasownika z dopełnieniem dalszym, a nie z podmiotem. Piacere wskazuje na podmiot, czyli kto i co mi się podoba lub nie, a osobę, która lubi lub nie lubi kogoś lub czegoś, wyraża się za pomocą zaimka osobowego dopełnienia dalszego. Na przykład w (1) zdaniu podmiotem gramatycznym, z którym uzgadniamy czasownik jest il caffè, natomiast mi to zaimek osobowy dopełnienia dalszego, który wskazuje kto lubi kawę. Kiedy dopełnienie dalsze wyrażone jest zaimkiem osobowym, można używać jego form akcentowanych i nieakcentowanych. Zaimki osobowe dopełnienia dalszego mają następujące formy: ti / a te, le / a lei, gli / a lui, ci / a noi, vi / a voi e a loro/ gli. W przypadku, gdy element, który się podoba jest liczbą mnogą, używa się liczby mnogiej czasownika piacere, czyli piacciono, np.

  1. Mi piacciono i vestiti lunghi. – Podobają mi się długie sukienki.

Kiedy podmiotem nie jest rzeczownik, ale czynność wyrażona bezokolicznikiem (5) albo całym zdaniem, piacere występuje w trzeciej osobie liczby pojedynczej (6).

  1. Mi piace viaggiare. – Lubię podróżować.
  2. A lei piace che tu venga a visitarla. – Podoba jej się to, że ją odwiedzisz.

Piace i piacciono wskazują na czas teraźniejszy, ale możliwe jest ich odmiana we wszystkich czasach i trybach. W czasach złożonych (tempi composti) piacere jest zawsze odmieniony z czasownikiem posiłkowym essere. Jeśli chcemy wyrazić określoną opinię na temat kogoś lub czegoś użyjemy passato prossimo (7), czasu imperfetto użyjemy do opisania czegoś, co zwykliśmy robić w przeszłości (8) lub do wyrażenia zmiany w naszych przyzwyczajeniach (9). W czasach przeszłych zaimek dopełnienia dalszego nie zmienia formy czasownika, jego forma jest więc taka sama jak w czasie teraźniejszym.

  1. Il film che ho visto ieri sera mi è piaciuto molto! 
  2. Quando abitavo a Napoli, tutte le mattine mi piaceva prendere il caffè al bar.
  3. Prima mi piaceva molto partecipare ai grandi concerti, ma adesso non mi piace più perché non mi sento sicura.

Aby utworzyć zdanie przeczące z czasownikiem piacere, należy poprzedzić czasownik partykułą przeczącą non (nie), stawiając ją przed zaimkiem dopełnienia dalszego w formie nieakcentowanej (10) lub po tym zaimku, gdy jest on formie akcentowanej (11).

  1. Non mi piace. 
  2. A me non piace. 

Spośród innych czasowników, które mają konstrukcję podobną do piacere, należy wyróżnić occorrere, mancare, servire, interessare i sembrare.