Umiejętności językowe każdego człowieka są różne. Niektórym opanowanie języka obcego zajmuje niewiele czasu i następuje naturalnie, podczas gdy inni muszą aktywnie angażować się w naukę, aby osiągnąć zadowalające rezultaty. Jednak pewnym jest, że większość osób uczących się języków obcych marzy o tym, aby mówić jak native speaker. Często, niektórzy uczą się języków przez wiele miesięcy z książek lub innych materiałów dydaktycznych, nigdy jednak nie wchodząc w kontakt z żywym językiem, używanym przez daną wspólnotę językową. Jak zatem można zbliżyć „wyuczone” umiejętności językowe do tych naturalnych, stosowanych przez native speakerów, aby nie wypaść dziwacznie w oczach innych rozmówców? Przede wszystkim należy podkreślić, że w komunikacji ustnej nasza uwaga koncentruje się bardziej na osobie mówiącej niż na określonych regułach, a zatem mamy większą swobodę wypowiedzi, gdyż nie przykłada się dużej wagi do poprawności gramatycznej czy składniowej.

W przypadku języka włoskiego, język mówiony bardzo ulega wpływom zjawiska uproszczenia językowego, polegającego na rezygnacji z bardziej złożonych form na rzecz tych prostszych. W rezultacie, mowa jest swego rodzaju procesem, podczas gdy język pisany stanowi jego produkt. Komunikacja ustna odbywa się w czasie rzeczywistym, a co za tym idzie, niemożliwym jest szersze zaplanowanie jej przebiegu, ponieważ w większości przypadków zachodzi spontanicznie, a język mówiony jest ulotny i nieusuwalny, w przeciwieństwie do języka pisanego, który jest przemyślany, opracowany, niekiedy poprawiany i ogólnie rzecz biorąc charakteryzuje się  mniejszą częstotliwością redundancji. Jak już zostało wspomniane w artykule opublikowanym w poprzednim numerze, włoski mówiony różni się od pisanego pod wieloma względami, ale musimy podkreślić, że różnice te nie wynikają z istnienia różnych gramatyk, ale raczej sytuacji wypowiedzi, w zależności od których zostają wybrane określone zastosowania językowe. Możemy wyróżnić kilka cech charakteryzujących język pisany, te typowe dla języka mówionego, a wreszcie także takie, które odnajdziemy w obydwu rodzajach komunikacji.

Najbardziej znaczącą różnicą pomiędzy tekstem pisemnym i komunikatem ustnym jest „gęstość słów”, które są używane do przedstawienia konkretnej informacji. Istotnie, język pisany charakteryzuje się wykorzystywaniem bogatszego słownictwa, w odróżnieniu od mówionego, który z kolei przedstawia większą złożoność gramatyczną. Często w języku włoskim, głównie mówionym, można wyróżnić kilka wyrażeń bądź terminów, które wzmacniają sens tego, co mówimy, a ich znaczenie zmienia się w zależności od sposobu i intonacji z jaką są wymawiane. Mowa o elementach językowych zdolnych do przekazania pewnego konceptu w szczególnie skuteczny sposób, bez uciekania się do zbędnych opisów i które nabierają szczególnego znaczenia w zależności od umiejscowienia w wypowiedzi, ale również w zależności od kontekstu, w którym zostały użyte. Poniżej proponujemy kilka zwrotów, dzięki którym Wasze wypowiedzi będą bardziej naturalne i zbliżone do autentycznego języka używanego na co dzień przez Włochów.

Addirittura: pierwotne znaczenie tego słowa to „prosto, od razu, bezpośrednio”:

Andiamo addirittura (= direttamente) al mare, senza prima lasciare i bagagli.

Chodźmy prosto nad morze, bez zostawiania wcześniej bagaży.

Obecnie jednak, zwrot „addirittura” częściej funkcjonuje jako wyraz zdumienia używany do podkreślenia lub wzmocnienia innego słowa i którego znaczenie zbiega się z „nawet, wręcz”, „bez wątpienia”, „absolutnie”, „co więcej”.

L’allievo alla fine è diventato addirittura (= perfino) più bravo del suo maestro.

Uczeń ostatecznie stał się nawet lepszy od swojego nauczyciela.

In democrazia ci si confronta, è addirittura (= senz’altro) elementare.

W demokracji się dyskutuje, to wręcz podstawa.

Un simile atteggiamento è addirittura (= assolutamente) inaccettabile!

Takie zachowanie jest absolutnie niedopuszczalne!

Ha addirittura (= per di più) osato insultarmi davanti a tutti!

Co więcej, ośmielił się obrazić mnie na oczach wszystkich!

Zwrot „addirittura” może mieć także wymowę ironiczną, ale nie obraźliwą, na przykład w odpowiedzi, której udzielamy komuś, kto chwali się, iż udało mu się osiągnąć bardzo prosty lub niepoważny cel, ale również wyrażenia tego możemy użyć chcąc wyrazić zdziwienie pomieszane z podziwem w jednym słowie.

Ieri sera ho bevuto 10 birre! Ostatniego wieczoru wypiłem 10 piw!

Addirittura! No co ty!

Spesso mi dicono che sembro più giovane, mi danno al massimo 30 anni. Często słyszę, że wyglądam młodziej, nie dają mi więcej niż 30 lat.

Io te ne darei anche 25. Ja bym ci dał 25.

Addirittura! Co ty nie powiesz!