Kącik językowy: dwukropek i wielokropek

tłum. Katarzyna Liaci

Drodzy przyjaciele,

witam Was ponownie w kąciku językowym Gazzetta Italia. Jak z całą pewnością pamiętacie, w ubiegłym miesiącu zaczęliśmy długi wywód poświęcony zagadnieniu stosowania interpunkcji w języku włoskim. Poznaliśmy już zasady używania przecinka oraz średnika (, ;). Kontynuujmy zatem naszą analizę. Dziś pomówimy o:

1. dwukropku (:), którego dopiero co użyłem powyżej. Stosujemy go, gdy chcemy:
   1. stworzyć pewne wyliczenie, jak to czynimy w tej chwili. Na przykład:  Il caffè espresso è di vari tipi: ristretto, lungo, corretto, macchiato, ecc… [Kawa espresso występuje w różnych odmianach: ristretto, lungo, corretto, macchiato, itd…]
   2. wprowadzić zdanie eksplikatywne, czyli takie, które służy lepszemu wyjaśnieniu. Na przykład: Il mio vicino è un tipo misterioso: chiuso, silenzioso, sospettoso e molto strano. [Mój sąsiad to osoba tajemnicza: zamknięta w sobie, cicha, podejrzliwa i bardzo dziwna.]
   3. przytoczyć zdania wypowiedziane przez kogoś innego. W tym przypadku zdanie takie bierzemy w cudzysłów (we włoskim oba cudzysłowy górne „) i rozpoczynamy je od wielkiej litery. Na przykład: In quell’occasione l’avvocato ha detto: „Signori, vogliamo forse negare che l’imputato dica solo bugie?” [Wówczas adwokat powiedział: “Drodzy Państwo, czyżbyśmy przeczyli temu, że oskarżony kłamie?”]

1. Wielokropek (…), składający się konkretnie z TRZECH KROPEK, wskazuje na zawieszenie wypowiedzi, służy zrobieniu przerwy lub stworzeniu suspensu przed dalszą częścią wywodu Po wielokropku kolejne zdanie rozpoczynamy małą literą, jejeśli li oznaczal on zakończenie poprzedniego. Stosujemy go, gdy:
   2. 1. chcemy przygotować czytelnika na pojawienie się metafory. Na przykład: Sembrava volare… come un’acquila. [Zdawał się lecieć… jak orzeł.]
      2. chcemy zostawić czytelnikowi możliwość dopisania własnego zakończenia lub własnego osądu na przykład pod koniec artykułu.
      3. pod koniec wyliczenia, żeby dać do zrozumienia, że nie jest ono wyczerpane. Na przykład: Gliel’ho detto la prima, la seconda, la terza volta… [Mówiłam mu to raz, drugi, trzeci…]

   To by było tyle na dziś, drodzy przyjaciele. Do zobaczenia w przyszłym numerze, gdzie będziemy kontynuować nasz wywód o zasadach włoskiej interpunkcji. Przypominam, że wszelkie pytania możecie kierować na: lingua@gazzettaitalia.pl

   Do zobaczenia i życzę wszystkim dobrego włoskiego!