Dzisiaj trochę o włoskiej służbie zdrowia, którą niestety miałam okazję poznać („niestety” nie dlatego, żeby była taka zła, ale dlatego, że nikt nie lubi chorować, szczególnie na wyjeździe). Są to informacje oparte na moich doświadczeniach na Erasmusie w Bolonii, absolutnie nie pretendują do miana oficjalnych, a niektóre regulacje mogą się różnić w innych regionach Włoch.

Polak, wyjeżdżający do Włoch i ubezpieczony w Polsce, powinien (musi, jeśli wyjeżdża na Erasmusa) zaopatrzyć się w NFZ w Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego, w skrócie EKUZ. Karta jest wydawana w oddziale NFZ bezpłatnie i od ręki (ale w okresie wakacji i ferii swoje trzeba odstać w kolejce).  Może ją odebrać sam ubezpieczony albo osoba przez niego upoważniona, można też złożyć wniosek mailem lub zwykłą pocztą i wtedy karta zostanie wysłana pod wskazany adres. To ostatnie rozwiązanie przydaje się wtedy, gdy jesteśmy już za granicą, nie wyrobiliśmy karty albo przedłużyliśmy pobyt ponad termin ważności karty, a nie chcemy nikogo obarczać staniem w kolejkach. W przypadku wyjazdu turystycznego karta zostaje wydana maksymalnie na 6 miesięcy, w przypadku wyjazdu na studia lub do pracy – maksymalnie do daty wskazanej w zaświadczeniu, które musimy przedłożyć. Możemy mieć jednocześnie tylko jedną kartę EKUZ, więc w przypadku przedłużenia pobytu o nową możemy wystąpić, gdy upłynie termin ważności starej, lub odsyłając starą. Tak czy owak, przez ok. 10-14 dni jesteśmy fizycznie bez karty (została nam wysłana, ale jeszcze nie doszła), więc jeśli w tym czasie mamy płacić za jakieś świadczenia, to musimy zapłacić pełny koszt, a potem domagać się zwrotu w Polsce, więc w takim wypadku radzę wszelkie zaplanowane świadczenia medyczne przełożyć na czas, gdy jeszcze mamy starą albo już mamy nową EKUZ.

Można też opłacić prywatne ubezpieczenie, które zagwarantuje nam zwrot kosztów leczenia poza tymi, które zwraca NFZ. Z kartą EKUZ jesteśmy we Włoszech traktowani tak jak Włosi, tzn. płacimy za to, za co płacą u lekarza Włosi, i w takiej wysokości jak oni. Jeśli otrzymujemy świadczenia, które dla Włochów są płatne, a jesteśmy zarejestrowani do lekarza pierwszego kontaktu (możemy być przy pobycie na ponad 3 miesiące), to te koszty są nam od razu naliczane jak dla Włochów, jeśli nie jesteśmy zarejestrowani, to płacimy za świadczenia pełną wysokość, a w Polsce występujemy o zwrot (mamy na to 6 miesięcy) i otrzymujemy ten zwrot w kwocie przewyższającej wysokość kosztów obowiązujących Włochów. Włosi są zobowiązani pokryć koszt każdej płatnej wizyty u lekarza i każdego płatnego badania do wysokości 36,15 € i te same zasady obowiązują Polaka z kartą EKUZ, czyli jeśli wizyta kosztuje np. 25 €, to płacimy za nią w całości, jeśli kosztuje 36,15 € lub więcej, to płacimy 36,15 €, a zwrot dostaniemy tylko wtedy, gdy oprócz EKUZ mamy ubezpieczenie prywatne od kosztów leczenia za granicą, bo Włosi zwrot poniżej kwoty 36,15 € też mogą dostać tylko z ubezpieczenia prywatnego.

Bezpłatne dla Włochów (a więc i dla nas) są świadczenia ambulatoryjne uzyskiwane w związku z wypadkiem oraz poważnym nagłym zachorowaniem, zakwalifikowanym tak przez personel placówki medycznej, a także leczenie szpitalne, przy czym w przypadku leczenia szpitalnego planowego (wyjazdu na leczenie) NFZ pokryje nam jego koszt tylko wtedy, gdy wcześniej uzyskaliśmy zgodę NFZ na wyjazd na leczenie za granicą.

Zgłaszając się na pogotowie (w dni robocze Pronto Soccorso, w weekendy i w nocy Guardia Medica), które we Włoszech jest przy szpitalu, otrzymujemy jeden z kodów: czerwony – w przypadku bezpośredniego zagrożenia życia, żółty – gdy nie ma bezpośredniego zagrożenia życia, ale wymagana jest pilna interwencja medyczna, zielony – w przypadkach mniejszej wagi, ale wymagających interwencji pogotowia albo biały – gdy nie jest wymagana interwencja pogotowia, tylko wystarcza lekarz pierwszego kontaktu. W takiej też kolejności jesteśmy przyjmowani przez lekarza, czyli pacjent z kodem białym musi przeczekać wszystkich z kodem czerwonym, żółtym i zielonym, nawet gdy zgłosili się później, oraz te osoby z kodem białym, które były przed nim. Na pogotowiu spędzimy co najmniej „pół dnia”, niekiedy pacjenci wypisywani są dopiero dnia następnego (!).

Ponieważ pogotowie jest przy szpitalu, to jak już pacjent (nawet ten z kodem białym) zostanie przyjęty przez lekarza ogólnego, to uzyskuje wszelkie konsultacje specjalistyczne, które lekarz ogólny uzna za wskazane, oraz wszelkie badania, które lekarz ogólny i lekarz specjalista uznają za konieczne i pilne. Otrzyma również skierowania na badania mniej pilne oraz leki lub receptę na leki.

Leki przepisane przez lekarza na karcie wizyty z pogotowia są odpłatne (ale płaci się za nie znacznie mniej niż za leki, które idziemy kupić bez żadnej recepty – bo we Włoszech, podobnie jak w innych krajach południowych, bez recepty można kupić każdy lek, który nie jest narkotykiem, ale nawet 10 razy drożej niż na receptę), natomiast leki przepisane przez lekarza pierwszego kontaktu na tzw. czerwonej recepcie są albo bezpłatne albo płaci się za nie niewielki ryczałt. Trzeba tylko zwracać uwagę, żeby kupować je w aptece „państwowej”.

Na tej samej czerwonej recepcie (wł. ricetta rossa) lekarz pierwszego kontaktu wypisuje również skierowania na badania i zabiegi, w przypadku badań i zabiegów specjalistycznych oprócz tej czerwonej recepty wymagane jest również przepisanie (wł. prescrizione) tych badań przez specjalistę na karcie wizyty. Z taką receptą i kartą wizyty idzie się do punktu CUP (zunifikowanego centrum rezerwacji), których w Bolonii jest 120 (12 w przychodniach/szpitalach i 108 w aptekach), żeby zapisać się na badanie/zabieg (jeśli ktoś ma włoską legitymację ubezpieczenia zdrowotnego, to na niektóre badania można się również zapisać przez stronę internetową).

Czas oczekiwania na badanie/zabieg zależy od tego, w ilu placówkach się je wykonuje i ile jest osób oczekujących. Na niektóre badania dostaje się od razu termin i miejsce, w przypadku bardziej specjalistycznych trzeba poczekać nawet do kilku miesięcy, przy czym od razu zostaje podane (lub wybiera się) miejsce, po czym dana placówka kontaktuje się z pacjentem telefonicznie.

Rachunki za świadczenia włoskiej służby zdrowia można zapłacić przekazem pocztowym, gotówką lub kartą w punkcie CUP albo online. Za świadczenia, na które mamy skierowanie, należy zapłacić przed badaniem (ale w momencie, gdy mamy już termin i miejsce), za świadczenia pogotowia – w terminie do 30 dni po uzyskaniu świadczeń.

Andrzej Wajda już od samego początku wiedział, że jego kino musi być polskie. Dzisiaj osiągnęliśmy moment, w którym należy przekraczać granice, robić koprodukcje europejskie, gdzie liczy się uniwersalizm. Natomiast pokolenie mistrzów lat ’60 zawsze podkreślało swoje korzenie. Bergman odnajdywał się najlepiej w Szwecji, otoczony aktorami swojego teatru, nie da się wyobrazić Felliniego bez włoskich realiów albo Kurosawy (mistrz, który inspirował Wajdę w wielu jego pracach) bez związku z kulturą japońską. Tarkowski bez związku z Rosją? Resnais bez francuskich wzorców? Mistrzowie uniwersaliów uczyli się na własnych podwórkach ducha swoich narodów; to właśnie dlatego w kinie Wajdy obecne są polskie realia, perypetie,  walka o wolność i osoby związane z historią narodową i prawie każdy jego film jest swego rodzaju próbą opisania osobowości Polaków.

Wajda nie uciekał od trudnych tematów, wykorzystywał każdą okazję do wypełnienia białych plam w historii Polski, pokazując ówczesne realia. Lata siedemdziesiąte to dla Wajdy niezwykła epoka, co najmniej osiem lat, a połowa z tego to zbliżanie się do mistrzostwa. Przede wszystkim Człowiek z marmuru, niesamowity szkic polityczny, który ukazuje fałsz epoki komunizmu. Wajda myślał o tym temacie już na początku lat sześćdziesiątych, gdy Jerzy Bosak opowiedział mu historię o murarzu, przodowniku pracy z czasów Stalina, szefa wielkiej budowy, który stopniowo spadał z piedestału i dlatego się zbuntował. Mistrz przez wszystkie te lata chciał aby to kobieta odkryła prawdę o Birkucie, do tej roli wybiera Agnieszkę (rola Krystyny Jandy), imię to nie jest przypadkowe ponieważ reżyser inspirował się Agnieszką Osiecką, która studiowała w Łódzkiej Akademii Filmowej. Kręcenie filmu przez pewien czas zostało uniemożliwione przez cenzurę. Wajda twierdził, że słowa były niebezpieczne, propagowały ideologię i to one pierwsze zostały poddane cenzurze. Być może to własnie dlatego polskie kino jest przede wszystkim kinem wyobraźni. Więc jak można cenzurować Cybulskiego, który umiera powoli i cicho, w zapomnieniu?

Wajda w swoich filmach nie robi nic innego jak wypełnia wszystkie białe plamy zostawione w historii. Jest środkiem, który zostaje użyty przez niego aby poinformować i ukazać wszystkim horrory, które od zawsze były częścią polskiej historii, ale nieznanej ludziom ponieważ zostały dobrze ukryte. Pisze na kartach Historii, które zostaną dodane do naszych szkolnych podręczników, taki był cel, Wajda wybrał ten zawód własnie dlatego. Został bojownikiem o sprawiedliwość, mierząc się z polityką i władzami, które często blokowały jego filmy. Walczył jak jego bohaterowie, walka bez uzbrojenia, bez pistoletów lub bomb, ale za pomocą kamery i taśmy filmowej, czasami przegrywając ale przeważnie jednak wygrywając batalię, w sposób który pozwalał mu na pokazywanie swoich filmów i wykrzyczenie prawdy, ładnej czy brzydkiej ale takiej jaka była. Często był krytykowany za sposób narracji historii, postaci czy przesadę i obsesję na punkcie śmierci. Wierzę jednak, że to właśnie są cechy charakterystyczne, które wyróżniały go pośród  innych, nadając mu wyjątkowość.
Dlaczego warto zapamiętać Wajdę? Jest jedna cecha, która jest dla niego typowa, to nostalgia która mnie uderzyła, gdy po raz pierwszy przypadkowo oglądałam jego film i powoli utwierdzałam się w przekonaniu, że przybliża mnie do siebie, poprzez tłumaczenia tekstów, koncepcję filmów. Wajda nie robi nic nieświadomego lub nieumyślnego. Wszystko ma swój sens, logikę i własne miejsce także najmniejszy gest ma swój własny unikalny sens i wartość. W akademii nauczyłem się pewnej ważnej rzeczy, pisze autor, obserwować świat, który mnie otacza. Za sprawą Silvii Parlagreco, pisarki i tłumaczki niektórych tekstów i rękopisów Wajdy, zdałam sobie sprawę, że jest to zdanie, na którym wszyscy się wychowaliśmy, jednak wielu z nas wydawało się to zbyt oczywiste, zbyt proste, aby się tego nauczyć.   

Kiedy ponad stu młodych i tych już nieco starszych Włochów, Polaków, Hiszpanów, Francuzów, Chilijczyków oraz wiele osób innej narodowości, ubranych w różnobarwne koszulki i spodenki, zebrało się na boisku ChKS Łódź i odśpiewało Mazurka Dąbrowskiego i Fratelli d’Italia, niektórzy z nich dostali z tego powodu gęsiej skórki. Bowiem w czasach, w których przyszło nam żyć, szczególnie ostatnio niezbyt radosnych, rzadko się zdarza poczuć taką autentyczną atmosferę przyjaźni i braterstwa. Dzięki turniejowi Piłki Nożnej Włochów w Polsce można było poczuć te pozytywne wibracje.

Czwarta edycja turnieju odbyła się w weekend 17-18 czerwca w Łodzi, czyli tam, gdzie się  narodził. Organizatorzy zawodów to jak zwykle Amedeo Piovesan, Marco Mannetta i Sebastiano Giorgi, wspierani przez sponsorów. Patronem turnieju zostały Ambasada Republiki Włoskiej w Polsce oraz Gazzetta Italia.

Dopingowani przez około setkę osób, wśród których były żony, narzeczone, dzieci i przyjaciele, zostali uwiecznieni z pietyzmem przez kamery programu „Dzień dobry TVN”, którego realizatorzy przyjechali specjalnie na tę okazję do Łodzi. Osiem drużyn z dumą i wielkim zapałem stanęło w szranki, aby zdobyć Trofeum, a ich wolę walki podgrzewał fakt, że wspomniano o nich na łamach samej Gazzetta dello Sport!

Losowanie grup zostało powierzone dwóm małym fanom i przyniosło podział na dwie zrównoważone grupy. W grupie A z kompletem punktów turniej zakończyła drużyna „Calcio e Birra Cracovia”, potwierdzając tym samym, że jest solidną firmą. W zażartych derbach małopolski pokonała rywala zza miedzy – Atletico Cracovia, zawdzięczające swoją nazwę Hiszpanom od tiki taki występującym w jego barwach.

Tuż za nimi uplasowała się Łódź, następnie godni pochwały chłopcy z Trójmiasta, którzy cały turniej grali w siedmiu bez rezerwowych, a na domiar złego już po pierwszym meczu stracili z powodu kontuzji bramkarza i musieli wypożyczać na kolejne spotkania bramkarza od innej drużyny.

Z kolei w grupie B na czele stawki  znajdowała się  drużyna z Poznania, aż do momentu kiedy miała zmierzyć się z odwiecznym rywalem – A.C. Wawa.

W tak zwanych derbach „elegancji”, bo jak się wydaje obie drużyny zaprezentowały się w najbardziej stylowych koszulkach, niespodziankę sprawili warszawiacy. Warszawiacy, którzy na kilka dni przed zawodami naprędce musieli organizować drużynę, przyjechali do Łodzi głodni sukcesu i woli walki.

Po remisie z drużyną z Wrocławia, który był swoistym przytarciem w kolejnych meczach, nabrali  rozpędu, wbili piąty bieg i pomimo ciężkich przepraw, kuksańców, kontuzji, a nawet podbitych oczu dotarli do finału.

W grupie B za Warszawą i Poznaniem uplasowały się Katowice ze swoim niezniszczalnym kapitanem-bomberem Erminio, który by uspokoić arbitrów i kibiców po swoich wybrykach, na i poza boiskiem, tłumaczył się tym, że następnego dnia ma urodziny i z tej okazji już na samą myśl staje się nerwowy… Co by nie mówić, drużyna z Katowic, wzmocniona dodatkowo dwójką torunian, zapisała się pięknie w tym turnieju z dwóch powodów. Po pierwsze jako najbardziej aktywna społeczność włoska w Polsce Katowice otrzymały nagrodę Gazzetta Italia. A drugi powód godny uwagi to to, że w drużynie tej wystąpił Stefano Meticci oraz jego dwóch nastoletnich synów Alberto i Lorenzo. Potwierdza się fakt, że te wspaniałe zawody  nie tylko łączą zawodników z różnych narodów w jedną drużynę, lecz także mogą łączyć pokolenia. Co zaś dotyczy drużyny z Wrocławia, to po doskonałym pierwszym zremisowanym spotkaniu 1-1 z A.C. Wawa, drużyna  zupełnie przygasła i zakończyła fazę grupową na czwartym miejscu. Jej nieco słabszą dyspozycję należy tłumaczyć faktem, że kapitan Fabio Cortese formował swą drużynę wśród klientów piwoszy w pubie Felicità.

Sobota nie skończyła się po czterech godzinach gry w piłkę! Nieugięci organizatorzy zarządzili rozgrywki ćwierćfinałowe, łącząc drużyny w następujący sposób: pierwsza z czwartą, druga z trzecią. Birra e Calcio Cracovia rozprawiła się 3-1 z drużyną z Wrocławia.

A.C. Wawa mając w swoich szeregach wielu kontuzjowanych, ale też dość długą ławkę rezerwowych, dzięki Bogu trafiła na jeszcze bardziej zdziesiątkowanych białozielonych z Trójmiasta, którzy po około 10 minutach dzielnej obrony załamali się pod naporem przeciwnika. W kolejnym spotkaniu ćwierćfinałowym doświadczony kolektyw z Poznania, w składzie starych wyjadaczy  Tramma-Lucci-Manetta-Russo pokonał team z Łodzi, który grając przed własną publicznością, żonami i narzeczonymi, prawdopodobnie nie umiał sobie poradzić z emocjami.

Czwarty ćwierćfinał z udziałem Atletico Cracovia i Katowice okazał się być najbardziej spektakularny, spotkanie zakończyło się wynikiem 13-0! Tym samym dotrwaliśmy do godziny 8 wieczorem i w końcu dyrekcja zawodów wydała komendę “rozejść się”. Setka piłkarzy wróciła do swoich hoteli, gdzie po wielu godzinach twardej gry w piłkę w upale mogli się zregenerować. Zatem wszyscy udali się szybko do łóżek tak, by na drugi dzień być w pełni sił? Być może tak, ale raporty z tego wieczoru były sprzeczne, są świadkowie, którzy twierdzą, iż tamtego wieczoru na najbardziej znanej z ulic w mieście, Piotrkowskiej, do późnych godzin nocnych językiem dominującym miał być italiano.

Na szczęście w niedzielę rozpoczęliśmy o 15.00. Po prawej stronie tabeli zostały umieszczone pary półfinałowe walczące o pierwsze cztery miejsca w turnieju (Birra e Calcio Cracovia –  Poznań, Atletico Cracovia – A.C. Wawa. W drugiej części tabeli zostały rozstawione pozostałe zespoły walczące o kolejne miejsca.

W przedmeczowych rozmowach krążyły liczne opinie wśród bukmacherów, którzy niemal za pewnik przyjmowali, że w finale dojdzie do derbów Małopolski, po tym jak w ćwierćfinale Atletico Cracovia wygrało 13-0. Nic z tego, bo ich plany pokrzyżował Mister Giorgiola, trener A.C. Wawa. Trzema niemalże diabelskimi posunięciami zdołał zmienić z góry ustalone losy turnieju:

1) Grając w sobotę wszystkie mecze bez Giovanniego Genco, który wówczas bawił się na ślubie, pozwolił uwierzyć rywalom, że już nie wystąpi w zawodach. Tymczasem trener ściąga go pośpiesznie wypasionym samochodem z przyciemnianymi szybami w niedzielę rano z Warszawy na pół godziny przed spotkaniem półfinałowym.

2) Następnie zamaskował twarz napastnika Long Johna Jeremy, malując jego drugie oko na wzór tego  podbitego dzień wcześniej, co miało zmylić obrońcę Atletico De Floriana , by ten nie wiedział w które ma uderzyć.

3) W końcu posłał do gry Masimo “Niebieską Grzywę” Pola, a ten, jak na prawdziwego Sardyńczyka przystało, potrafi mówić dialektem bardzo zbliżonym do języka katalońskiego, przez co wprowadzał zamieszanie w szeregach Hiszpanów z Atletico, tym bardziej, że „Niebieska Grzywa” nie milknie nawet wtedy, kiedy pływa.

I tak oto m.in. dzięki tym fortelom mecz zakończył się wynikiem A.C. Wawa – Atletico Cracovia  5-1! W drugim półfinale gra była ostra jak brzytwa, w końcu to rewanż za finał z poprzedniej edycji Turnieju. Drużyna z Poznania oparła swoją grę na popisowych zagraniach Trammy, który po minięciu kilkunastu rywali został ścięty równo z trawą tuż przed polem karnym. Poznań napierał, ale nie był w stanie przebić się przez twardą jak granit obronę aktualnych mistrzów z Krakowa, którzy po jednej z kontr zdobyli gola na wagę zwycięstwa. O losach  finałowego spotkania pomiędzy  Birra e Calcio Cracovia i A.C. Wawa decyduje jeden epizod. W pierwszych 10 minutach tego spotkania Warszawa stworzyła sobie z kontry trzy stuprocentowe okazje do zdobycia gola. Jednego z nich uratował krakowski bramkarz po niesamowitej paradzie wybijając piłkę, która otarła się jeszcze o spojenie słupka z poprzeczką. Z kolei szybkie wybicie piłki zaskoczyło drużynę z Warszawy, w konsekwencji czego straciła bramkę. Kraków grał niemalże z pamięci, zamykając każdy kawałek pola, Warszawa jednak od czasu do czasu próbowała się odgryzać dość odważnie, ale przy okazji zostawiała miejsce na kontrataki przeciwników i tym  sposobem po końcowym gwizdku widniał rezultat 3-0 dla Birra e Calcio Cracovia, więc zespół ten po raz drugi z rzędu został mistrzem turnieju. Czwarta edycja turnieju przeszła do historii, a przed jej zakończeniem przyznano nagrody. Roberto Trammie, zwanemu „chłopaczyskiem”, z Poznania przyznano nagrodę jako najlepszemu piłkarzowi, następnie młodziutkiemu Angelo Cherubiniemu jako najlepszemu bramkarzowi, natomiast  Gabriele Arienti otrzymał nagrodę króla strzelców. Teraz czas na zastanowienie się i podjęcie decyzji, gdzie można rozegrać kolejną edycję turnieju. Ze względów geograficznych, ale i nie tylko, Łódź wydaje się być najlepszym miejscem, w którym zawody mogłyby  być  rozgrywane na stałe. Zżera nas również ciekawość, co też wymyślą gospodarze, aby uczcić piątą edycję zawodów. Na  poprzednich imprezach zdarzyła się:  piłka na lodzie w pierwszej edycji, w  Poznaniu  piłka przy żeberkach, w Warszawie piłka halowa, a ostatnia edycja to piłka z perspektywy dronów. Kto wie, może następnym razem piłka w kostiumach?