Historia pewnej kolekcjonerki

0
115
Peggy Guggenheim w hallu wejściowym Palazzo Venier dei Leoni obok Maski Yoka (Nimba) będącej częścią jej kolekcji rzeźb afrykańskich, Wenecja, lata 60-te, Fundacja Solomona R. Guggenheima. Z archiwum CameraphotoEpoche. Dar Cassa di Risparmio di Venezia, 2005

Peggy Guggenheim urodziła się 26 sierpnia 1898 roku w Nowym Jorku, ze związku Benjamina Guggenheima i Florette Seligman. Benjamin Guggenheim (który w kwietniu 1912 roku umiera w katastrofie Titanica), przyczynia się do stworzenia, pod koniec XIX wieku, wraz z ojcem Meyerem (pochodzenia szwajcarskiego) i siedmioma braćmi, imperium finansowego opierającego się na górnictwie. Seligmanowie są natomiast ważnym rodem bankierów.

Peggy dorasta w Nowym Jorku, a w 1921 zaczyna podróżować po Europie. Dzięki Laurence’owi Vailowi (pierwszemu mężowi i ojcu dwójki dzieci: Sindbada i Pegeen, przyszłej malarki), Peggy dość szybko trafia do samego serca życia paryskiej cyganerii, wraz z częścią amerykańskiego społeczeństwa ekspatriantów i wieloma znanymi wówczas artystami, jak Constantin Brancusi, Djuna Barnes czy Marcel Duchamp, którzy następnie zostali jej przyjaciółmi.

W 1938 roku, zachęcana przez przyjaciółkę Peggy Waldman, Guggenheim otwiera

Peggy Guggenheim w kolczykach wykonanych dla niej przez Alexandra Caldera, lata 50-te

galerię sztuki w Londynie, którą inauguruje wystawą prac Jeana Cocteau, po której następuje osobista premiera Wasilija Kandinsky’ego w Anglii. W 1939 roku, zmęczona galerią, Peggy decyduje się „otworzyć muzeum  sztuki współczesnej w Londynie” ze swoim przyjacielem Herbertem Readem, jego późniejszym dyrektorem. Muzeum miało podążać ścieżką historyczną, natomiast kolekcja miała opierać się na liście artystów sporządzonej przez Readego, a później uzupełnionej przez Duchampa i Nellie van Doesburg. Między 1939 a 1940 Peggy nabywa prace do przyszłego muzeum, postanawiając sobie „zakup jednego obrazu dziennie.” To właśnie wtedy zostają zakupione niektóre z arcydzieł kolekcji, takie jak dzieła Francisa Picabia, Georges’a Braque, Salvadora Dalego i Pieta Mondriana. Peggy zaskakuje Fernanda Légera kupując jego Uomini in città w dzień, w którym Hitler atakuje Norwegię, a Uccello nello spazio Brancusiego, gdy Niemcy wkraczają do Paryża.

W lipcu 1941 Peggy opuszcza okupowaną przez nazistów Francję i powraca do Stanów Zjednoczonych  razem  z Maxem Ernstem, który kilka miesięcy później zostaje jej drugim mężem (rozwodzą się w 1943 roku). Podczas gdy Ernest dokonuje zakupu dzieł do swojej kolekcji, Peggy poszukuje nowej lokalizacji na muzeum. W październiku 1942 roku otwiera muzeum-galerię sztuki Art of This Century przy 57° ulicy w Nowym Jorku. Przywołując wieczór otwarcia, Peggy pisze: „Założyłam jeden kolczyk Tanguya, a drugi Caldera, aby pokazać moją bezstronność między surrealizmem i abstrakcjonizmem”. Galeria wystawia jej kolekcję sztuki kubizmu, abstrakcjonizmu i surrealizmu, tę która dziś prezentowana jest w dużej mierze w, Wenecji. W 1947 roku Peggy powraca do Europy. W 1948 roku jej kolekcja zostaje przedstawiona podczas pierwszego powojennego Biennale w Wenecji. To właśnie w Wenecji nabywa Palazzo Venier dei Leoni nad Canal Grande, gdzie się przenosi i udostępnia swoją kolekcję dla publiczności, rozpoczynając w 1949 roku wystawą rzeźb w ogrodzie. W ciągu trzydziestu lat spędzonych w Wenecji, Peggy nadal kolekcjonuje dzieła sztuki oraz wspiera takich artystów jak Edmondo Bacci i Tancredi Parmeggiani, zapoznanego w 1951 roku. W 1962 roku zostaje mianowana Honorowym Obywatelem Miasta Wenecji.

W 1969 roku nowojorskie Muzeum Solomona R. Guggenheima zaprasza ją do wystawienia swoich zbiorów, w siedzibie w słynnej spiralnej budowli zaprojektowanej przez Franka Lloyda przy Fifth Avenue.

Peggy umiera 23 grudnia 1979 roku, w wieku 81 lat. Jej prochy zostają pochowane w ogrodzie Palazzo Venier dei Leoni, w pobliżu miejsca, gdzie żegnała swoje ukochane psy. Po śmierci Peggy, Fundacja Solomona R. Guggenheima została właścicielem budynku i powiększyła jej dom, przekształcając go w jedno z najbardziej fascynujących muzeów sztuki współczesnej na świecie.

„…kochałam Europę bardziej niż  Amerykę, a po zakończeniu wojny czułam, że koniecznie muszę wrócić … Podczas podróży postanowiłam, że Wenecja będzie moją przyszłą ojczyzną” – Peggy Guggenheim

Tłumaczenie pl: Amelia Cabaj