W Polsce wszedł obecnie do kin Pana film Jestem otchłanią, oparty na książce o tym samym tytule, jednocześnie ukazało się tłumaczenie drugiej powieści z cyklu, którego bohaterem jest Pietro Gerber: Dom bez wspomnień. Bardziej cieszy się Pan z tłumaczenia książki czy z filmu?
To tak, jakbym zadał sobie pytanie, czy bardziej kocham swoje pierwsze dziecko, czy drugie – niełatwo na nie odpowiedzieć. Dziwnie jest wydawać film i książkę w tym samym czasie, ale są to dwie strony Donato Carrisiego.
Z pewnością jest Pan przyzwyczajony do sukcesu, jaki odnoszą Pana dzieła we Włoszech i za granicą. Jak rozpoczęła się Pana kariera pisarska?
Otóż wszystko zaczęło się w 1999 roku dzięki księgarzowi, który doradził mi przeczytanie powieści Schody Aniołów Michaela Connelly’ego. Na początku odmawiałem czytania thrillerów, ale potem dałem szansę Connelly’emu i wtedy zdałem sobie sprawę, że moją drogą jest thriller. Początkowo pisałem scenariusze, a moją ambicją było zostać reżyserem. Ale nikt nie wierzył, że można napisać prawdziwy włoski thriller. Czułem się trochę jak Sergio Leone, kiedy zaczął kręcić westerny – podobnie, bo nie było włoskich autorów thrillerów. Co zatem zrobiłem? Przekształciłem pierwszy scenariusz w powieść i tak powstał Zaklinacz. I od tego wszystko się zaczęło. Po opublikowaniu serii powieści wróciłem do kina i w tym momencie łatwiej było również robić filmy. Niesamowite jest to, że Connelly dokładnie w 1999 roku otrzymał we Włoszech Premio Bancarella, a dziesięć lat później, w 2009 roku, otrzymałem tę samą nagrodę ja, za Zaklinacza.
Jakie były inne źródła inspiracji w zakresie thrillerów?
Wszyscy mistrzowie, którzy mnie zainspirowali, stali się później moimi przyjaciółmi: Ken Follet, Dan Brown, albo Michael Connelly, Jeffery Deaver, Stephen King. Na początku ich czytałem, a kiedy ich poznałem, zdałem sobie sprawę, że jesteśmy do siebie bardzo podobni. I zostałem bardzo dobrze przyjęty przez ten krąg pisarzy thrillerów.
Czy spodziewał się Pan światowego sukcesu?
Częściowo tak, ale to tak, jakbym miał szósty zmysł. Jakby jakiś mały głos wewnątrz mnie mówił: „napisz tę książkę, bo ta książka się spodoba”. I nie wiem, jak to wyjaśnić, to była raczej inspiracja niż pycha. Czułem się naprawdę natchniony.
Wielkim tematem Pana dzieł wydaje się odpowiedzialność za zło. W Zaklinaczu, lecz także w cyklu o Gerberze i w Jestem otchłanią zło jest w pewnym sensie inspirowane. Kto zatem jest odpowiedzialny za zło?
Wszyscy jesteśmy odpowiedzialni za zło. Ale naszą tendencją jest chęć uwolnienia się od odpowiedzialności: kiedy coś się dzieje, sami się od razu uniewinniamy. Więcej: widok potwora przynosi nam ulgę; wskazując go, nazywając go „potworem”, natychmiast odróżniamy go od nas. Natomiast w rzeczywistości potwory nas przypominają. Seryjny morderca, bohater Jestem otchłanią, który jest potworem par excellence, wcale nie jest potworny; wręcz przeciwnie, nie przyciąga uwagi, wydaje się nieszkodliwy. Gdyby taki nie był, nie byłby seryjny, nie mógłby zabić tak wiele razy w tak krótkim czasie.
W Jestem otchłanią w grę wchodzi również odpowiedzialność społeczna. Patologiczna sytuacja w rodzinie, brak skutecznej pomocy ze strony społeczeństwa kreują seryjnego mordercę. Czy zło można wytłumaczyć lub usprawiedliwić?
Usprawiedliwić nie, wyjaśnić tak: co więcej, mamy obowiązek wyjaśnić zło, ponieważ jedynym sposobem, by mu zapobiec, jest je poznać. Tylko kiedy podejdziemy bliżej i przyjrzymy mu się lepiej, będziemy mogli rozpoznać je w przyszłości. Zło jest zawsze wynikiem wychowania, środowiska. Komuś, kto urodził się w zdrowym środowisku, otoczony opieką, trudno byłoby stać się złym, chyba że jest to zło patologiczne.
W Jestem otchłanią poruszony jest problem przemocy wobec kobiet: w książce temat jest jeszcze bardziej pogłębiony niż w filmie. Czy sztuka może przyczynić się do podniesienia świadomości społecznej w pewnych kwestiach?
Oczywiście. Po tej książce i po filmie otrzymałem wiele wiadomości od kobiet, które nie zdawały sobie sprawy, że są ofiarami przemocy, zwłaszcza psychicznej. Pisały do mnie: „Jestem z mężczyzną, który nigdy nie podniósł na mnie nawet palca, ale za każdym razem, gdy się kłócimy, boję się, że to zrobi – chociaż nigdy tego nie zrobił”. Otóż ten strach wystarczy, już samo zaszczepienie tego strachu komuś innemu jest przemocą.
W Pana najnowszych dziełach przemoc jest pokazywana w mniej oczywistych kontekstach, takich jak przemoc ze strony matki w Jestem otchłanią lub ze strony dzieci w cyklu o hipnotyzerze, zwłaszcza w La casa delle luci. Przemoc jest nieodłącznym elementem ludzkiej natury?
Nie mówiłbym o przemocy, mówiłbym o złu. Zło jest nierozerwalnie związane z ludzką naturą i niekoniecznie musi przejawiać się w formie przemocy. Przemoc jest tylko najbardziej rozpoznawalną formą. Matka nie musi bić dziecka, by je skrzywdzić, całkowicie wystarczy, że je odrzuci.
W Jestem otchłanią ukazany jest kontrast między kłamstwem a prawdą. Prawda jest okrutna, podobnie jak matka, która nazywa się, być może nieprzypadkowo, Vera. Jaki jest związek między prawdą a kłamstwem z punktu widzenia pisarza?
Dobre pytanie. Zacznijmy więc od rozważań psychologicznych. Każdy człowiek kłamie co najmniej pięćdziesiąt razy dziennie: drobne kłamstwa, drobne zachowania – to należy do ludzkiej natury i jest prawie nieświadome. Kłamstwo ma wiele odcieni. Czasami jest narzędziem obrony, innym razem narzędziem ataku lub postawą społeczną. Na przykład rodzina dziewczynki z fioletowym kosmykiem używa kłamstwa jako narzędzia społecznego. To właśnie robi thriller: posługuje się kłamstwem, by opowiadać historie, stąd bierze się tajemnica, stąd bierze się suspens: z odsłonięcia kłamstwa.
Skąd wzięła się inspiracja do cyklu o Pietro Gerberze? Dlaczego zainteresował się Pan hipnozą?
Od dłuższego czasu myślałem o napisaniu czegoś o hipnozie. Zdałem sobie sprawę, że właściwą drogą jest wykorzystanie postaci hipnotyzera dzieci, ponieważ uważa się zazwyczaj, że umysł dziecka jest dość nieskomplikowany, łatwy do zbadania; natomiast w istocie to labirynt, w którym można się zgubić. Poddałem się też hipnozie, właśnie po to, by zrozumieć, jak działa ten mechanizm. Udałem się do gabinetu znakomitej mediolańskiej hipnotyzerki, która teraz stała się jednym z moich konsultantów. Było piękne wiosenne popołudnie, na zewnątrz świeciło słońce, a ona prowadziła mój trans. Myślałem: „ale kiedy to się skończy”, byłem w pełni świadomy. Po pół godzinie otworzyłem oczy i odkryłem, że za oknem jest ciemno. Minęło nie pół godziny, minęły trzy godziny, a ja tego nie zauważyłem. Tym jest hipnoza: jest podróżą w głąb siebie. Pogłębia się kontakt z samym sobą, zanika natomiast kontakt z otaczającą nas rzeczywistością.
Akcja powieści o Gerberze toczy się we Florencji.
Tak, ale usunąłem z Florencji turystów. Usunąłem ich wszystkich i w ten sposób Florencja stała się autentyczna.
Dlaczego Florencja?
Ponieważ Florencja to miasto magiczne. Teraz stała się lunaparkiem, trochę jak Wenecja, przeżywa najazd turystów i jest prawie nie do poznania. Florencja za każdym rogiem skrywa tajemnicę, każdy mały kawałek kamienia ma swoją historię, to niesamowite. Trzeba też zrozumieć, czy miejsce akcji jest po prostu scenografią, czy postacią: Florencja w cyklu Gerbera jest bohaterką. Myślę, że ta historia nie miałaby takiej mocy, gdyby nie była osadzona we Florencji.
Czy istnieje związek między hipnotyzerem a narratorem? Zadaniem pisarza jest również oczarować czytelnika?
Cóż, można mieć taką nadzieję. Niekoniecznie udaje się to za każdym razem, ale zasadniczo taka jest nadzieja.
Jak ma Pan w zwyczaju pisać? Według sztywnego planu czy w bardziej niezdyscyplinowany sposób?
Nie sądzę, by istniał pisarz, który pisze od siódmej rano przez dziesięć godzin. Byłby to wtedy bardziej urzędnik. Nie, ja często wychodzę z domu w poszukiwaniu historii, bohaterów. Dla pisarza to bardzo ważne: podróżować i doświadczać. Za każdą z moich książek kryją się dwa lata zbierania materiałów. Punktem wyjścia jest zawsze prawdziwa historia, zazwyczaj łączę kilka opowieści razem. Samo pisanie to ostatnia rzecz. Jestem bardzo niezdyscyplinowany, kiedy piszę: mogę pisać o każdej porze dnia. Kiedy dopada mnie jakiś pomysł, natchnienie, muszę pisać.
Co natomiast z czytaniem? Jak dużo Pan czyta i jakie są Pana lektury?
Czytam wszystko. Zawsze powtarzam początkującym pisarzom: „musicie przeczytać co najmniej (!) sto trzydzieści książek rocznie”. To naprawdę absolutne minimum. I naprawdę czytam wszystko. Jestem wszystkożerny, oczywiście nie czytam tylko thrillerów. Czytam eseje, romanse, rzeczy z przeszłości, rzeczy bardzo aktualne, nie mam ograniczeń.
W Polsce Pana książki są bardzo popularne. Jakie są Pana relacje z zagraniczną publicznością?
Bardzo dobre, ponieważ książki jednoczą. Historie są uniwersalne, więc możemy pochodzić z różnych kultur, a ludzkie emocje są zawsze takie same. Kino, literatura to mosty, które jednoczą ludzi.
Jak się Pan czuje, widząc swoje książki przetłumaczone na różne języki?
To bardzo satysfakcjonujące. Kiedy wyobrażę sobie, że w tej chwili, gdy rozmawiamy, ktoś po drugiej stronie świata czyta moją książkę – to miła myśl. Jakby istniało coś poza mną – ponieważ te historie nie należą już do mnie. Kiedy umieszczam je w książce, to tak, jakby nie były już moje. Należą do osoby, która otworzy tę książkę i zdecyduje się ją przejrzeć.
Czy chciałby Pan przekazać jakąś wiadomość polskiej publiczności?
Tak: że chciałbym być w Polsce, chciałbym wchodzić do kin, siadać obok widzów, tak jak to robię we Włoszech. Chciałbym chodzić do księgarń i szukać czytelników, którzy przeglądają moje książki. Bardzo tego żałuję, mam nadzieję, że wkrótce przyjadę i to nadrobię. Chciałbym przyjechać do Polski również dlatego, że byłem tam kilka razy w przeszłości, ale tak naprawdę tylko przejazdem. Chciałbym zatem dowiedzieć się więcej o Polsce. Byłoby też ciekawie osadzić akcję jakiejś opowieści w Polsce.
Świetny pomysł! Moglibyśmy wtedy zostać Pana konsultantami, na przykład w zakresie Warszawy. Warszawa to moim zdaniem dobre miejsce akcji dla thrillera.
Idealne [śmiech, przyp. red.]. Uważam, że macie znakomite scenerie dla thrillerów. Nawiasem mówiąc, wciąż jeszcze nie w pełni wykorzystane. Więc tak, jestem przekonany, że można to zrobić. Byłoby interesującą rzeczą połączyć Włochy i Polskę: te dwa światy, które wydają się różne, ale moim zdaniem są bardzo podobne.
Mamy więc nadzieję, że wkrótce przyjedzie Pan do Polski. Dziękuję za rozmowę.
Dziękuję. Do zobaczenia w Warszawie w przyszłym roku. Jaka jest dziś pogoda w Warszawie?
Świeci słońce.
To dobrze!
Za rok zapewne ukaże się polskie tłumaczenie trzeciego tomu wydanego niedawno we Włoszech cyklu o Gerberze: La casa delle luci (Dom świateł). Swoją drogą, nowa powieść bardzo mi się podoba.
Przeczytała już Pani Dom świateł?
Oczywiście.
Bardzo dobrze. W przyszłości pojawią się kolejne Domy.
U podstaw projektu wystawy (której kuratorami są Leonardo Regano i Alex Urso) leży bowiem idea podróżowania: koncepcja złożona i wieloaspektowa, dedykowana Italo Calvino w setną rocznicę urodzin. Już sam tytuł wystawy nawiązuje do Qfwfq, bohatera 
Tak jest w przypadku 
Natomiast seria rysunków 
Wystawa obejmuje również serię czarno-białych fotografii 
To historia, która na pierwszy rzut oka dotyczy tylko “świata roślin”, ale przypomina również inną pandemię, która po niedługim czasie dotknęła “świat ludzi”. Opis tej katastrofy ekologicznej był jednak często fragmentaryczny i niejasny. Zwłaszcza dla mnie, ponieważ już tam nie mieszkam. Informacje przychodziły, ale wyjaśnienia nie. Jedyną jasną rzeczą było obserwowanie postępującego wysuszenia drzew oliwnych w kierunku przeciwnym niż moja droga do domu. Pola, które niegdyś były zielone, stopniowo stawały się czarne, od Salento aż do prowincji Bari. Aby lepiej zrozumieć jak to możliwe, że tak długowieczne drzewo szybko znika, przeczytałem książkę „La morte dei Giganti” dziennikarza z Salento Stefano Martelli. Ale zacznijmy od początku. Chronologia zdarzeń będzie jaśniejsza, jeśli najpierw zrobimy krok wstecz.
Jest lato 2013 roku i na wsiach w Salento rolnicy i przedsiębiorcy rolni od kilku miesięcy z niepokojem obserwują coś niezwykłego i nigdy wcześniej nie widzianego: drzewa oliwne wysychają w imponującym tempie. Liście gigantycznych rzeźb z drewna nagle stają się brązowe i więdną. W krótkim czasie pień wysycha, a drzewa umierają. Tymczasem w siedzibie Instytutu Krajowej Rady ds. Badań Naukowych w Bari niektórzy badacze, pod kierownictwem dyrektora Donato Boscia, analizują gałęzie wysuszonych drzew oliwnych. Diagnoza molekularna wykazuje obecność patogenu do poddania kwarantannie: Xylella Fastidiosa; wszystko to jest bardzo dziwne, ponieważ ten typ bakterii nigdy nie wpłynął na drzewo oliwne. Naukowcy uważają, że to błąd i powtarzają analizę, jednak wynik pozostaje ten sam. Xylella to bakteria, która atakuje ksylemy drzew, czyli tkanki roślinne przenoszące limfę, i hamuje cyrkulację wody i minerałów. Drzewo bez limfy nie prowadzi fotosyntezy i w krótkim czasie wysycha i umiera. Bakteria ta potrzebuje jednak owada, aby przejść z jednej rośliny na drugą: cykady zwanej „Pienik ślinianka”, ponieważ do ochrony przed drapieżnikami, wytwarza pienistą wydzielinę. Cykada żywi się sokiem drzew oliwnych i przenosi ze sobą bakterię z chorej rośliny do zdrowej. Xylella rozprzestrzenia się jak pożar i nie zatrzyma się, jeśli nie zostaną podjęte działania. Ogłoszono stan wyjątkowy.
Mianowany zostaje nadzwyczajny komisarz ds. zarządzania stanem wyjątkowym: Giuseppe Silletti, dowódca okręgowy Państwowego Korpusu Leśnictwa w Apulii, który proponuje, zgodnie z dyrektywami Unii Europejskiej, plan wycięcia wszystkich chorych roślin na zakażonym obszarze, leczenie herbicydami i insektycydami w celu wyeliminowania owada w strefie buforowej oraz monitorowanie sąsiednich obszarów, aby dowiedzieć się czy bakteria się rozprzestrzenia. Są to drastyczne działania, które służą powstrzymaniu rozprzestrzeniania się bakterii Xylella, podobne do tych, które zostały podjęte w celu ograniczenia rozprzestrzeniania się wirusa Covid. Jednak podobieństwa na tym się nie kończą. Po ogłoszeniu planu działania rozpoczyna się zbiorowa psychodrama. Ludzie wychodzą na ulice, prosząc o powstrzymanie wycinki drzew, budują barykady, aby zatrzymać buldożery, a ze świata kultury i rozrywki podnosi się wiele głosów w obronie drzew oliwnych. W efekcie działania zostają zawieszone, również ze względu na niezdecydowanie polityków, którzy na papierze akceptują plan Unii Europejskiej, ale wcale go nie realizują, wspierając opinie publiczną, żeby zdobyć głosy podczas wyborów. Wśród ludzi rozprzestrzenia się też plotka o spisku skierowanym przeciwko tej stuletniej roślinie, będącej symbolem tożsamości regionu. Spośród różnych teorii spiskowych najbardziej wiarygodne jest to, że bakteria, kilka lat przed rozpoczęciem pandemii, została wprowadzona przez firmę badawczą o nazwie Allelyx (Xylella pisana wspak), podczas konferencji naukowej zorganizowanej w Bari w celu zbadania zagrożeń związanych z tą bakterią. Bakteria w niewytłumaczalny sposób zniknęła z laboratoriów i rozprzestrzeniła się w środowisku. Podobno za tym wszystkim stoi, znana wszystkim, międzynarodowa korporacja Monsanto, która chciałaby wyeliminować endemiczną odmianę drzew oliwnych, aby zasadzić na ich miejsce drzewa genetycznie zmodyfikowane. Właśnie dlatego rozprzestrzenia bakterię poprzez swoją firmę, której nazwa to akronim nazwy bakterii. Spisek gotowy: szkoda tylko, że bakteria przywieziona na konferencję jest innego szczepu niż ta znaleziona w Salento i że ognisko, Gallipoli, znajduje się 200 km od Bari. Poza tym, firma Allelyx faktycznie istnieje i została przejęta przez Monsanto. Jest to brazylijska firma, utworzona przez grupę naukowców, którzy badają Xyllę od zawsze, zanim Monsanto ją nabyło i właśnie dlatego tak się nazywa.
Społeczeństwo nie może jednak zaakceptować, że ta wielowiekowa roślina może umrzeć. Grupa badawcza, która odkryła obecność bakterii w drzewach oliwnych, była pierwszą, która poniosła konsekwencje. Lista zarzutów jest bardzo długa: rozciąga się od celowego rozprzestrzeniania choroby wśród roślin, przez zanieczyszczenie środowiska, po zniszczenie lub zniekształcenie naturalnego piękna. O ile wszystkie zarzuty poszły w niepamięć, o tyle w zapomnienie nie poszedł ciągły postęp zakażenia, które dotknęło dwadzieścia jeden milionów roślin na ponad ośmiu tysiącach kilometrów kwadratowych obszaru, co odpowiada 40% terytorium regionu. Produkcja oliwy spadła z dwudziestu ton do trzech ton. Szacuje się, że straty ekonomiczne związane z całym łańcuchem dostaw wynoszą około 1,6 mld euro. Gdyby środki zapobiegawcze zostały wprowadzone, być może te liczby wyglądałby inaczej.
Więc jeśli to nie jest spisek, skąd pochodzi ta Xylella? Bakteria przybyła do Europy razem z krzewem kawowca z Kostaryki i dotarła na rynek ogrodniczy w Taviano, miasteczka w pobliżu Gallipoli, epicentrum epidemii. Tutaj znalazła żyzny grunt do szybkiego rozprzestrzeniania się: umiarkowany klimat, terytorium oparte na monokulturze i rośliny osłabione latami stosowania herbicydów, to wszystko stało się zalążkiem do nieporozumień wśród ludzi: zabrakło zaufania i zamiast szukać rozwiązań, zaczęto szukać winnych. Winna jest Unia Europejska, bo nigdy nie wprowadziła zasad kontroli roślin, przyjeżdżających z innych kontynentów, winni są też lokalni politycy, którzy nie byli zdolni do podjęcia działań wbrew opinii publicznej, rolnicy i przedsiębiorcy, z kolei, są odpowiedzialni za to, że sami nie zadbali o tę wielowiekową roślinę, ponieważ są zainteresowani wyłącznie zyskiem. Co więcej, nauka była postrzegana przez opinię publiczną jako wróg, działający przeciwko naturze. W tych pozornie złotych czasach, kiedy wydaje się, że człowiek stanowi jedność z naturą, podważa się wiarygodność nauki. Ale trzeba przyznać, że nauka też nie jest bez winy, podając swoje rozwiązania za jedyne prawdziwe i oczekując ślepego kredytu zaufania. Oczywiście nauka nie posiada żadnych prawd objawionych, jest tylko jednym z języków, których człowiek używa do poruszania się po świecie, a język jest tym, co czyni człowieka ludzkim. Lew ryczy, w roślinach zachodzi proces fotosyntezy, a człowiek mówi. Dlatego język to człowieki, a nauka, od zawsze, jest jednym z języków, którym się posługuje. Człowiek natomiast to natura. Myślenie o człowieku poza naturą tylko dlatego, że potrafi wykorzystać narzędzie mowy jest szkodliwe. Tak więc nauka jest i musi być postrzegana jako natura. Być może konieczne jest ponowne zastanowienie się nad człowiekiem w tych kategoriach, aby zniwelować podział między człowiekiem a naturą i odzyskać zaufanie między ludźmi.
Rok 2023 był dla Stowarzyszenia szczególnie intensywny i obfitował w wydarzenia, które koncentrowały się na budowaniu gospodarczych, społecznych i kulturowych mostów między Polską a Włochami. Inicjatywy organizowane przez Stowarzyszenie obejmowały zarówno wydarzenia związane z konkretnymi sektorami gospodarki, takie jak niedawne „Work Smart: praca, która się zmienia w czasach wyzwań”, podczas którego badano najważniejsze trendy związane ze światem pracy, jak i projekty związane z działalnością charytatywną i dialogiem między kulturą włoską i polską. Dużo uwagi poświęcono także wydarzeniom bieżącym: tematy związane z przebiegiem wojny na Ukrainie, a w szczególności wkład włoskich firm w przyszły proces odbudowy terytorium Ukrainy, były przedmiotem spotkań i konferencji, w których Confindustria Polonia była aktywnym uczestnikiem.
Były to trzy dni spotkań, pełne zapachu palonej kawy i dobrego wina, a w tym roku za sprawą Polskiej Izby Biznesowej z Włoch także możliwości spróbowania niezwykłych sycylijskich niszowych olei czy gorgonzoli a także trunków z wodą z Morza Śródziemnego. Goście mieli okazję odkryć nieznane smaki i cała gamę produktów dla hoteli, restauracji i lokali gastronomicznych.
Włochy zaprezentowały się także na konferencji Focus Day Italia, na której przedstawiono nie tylko wybrane argumenty dotyczące włoskiego rynku czy prawodawstwa, ale też można było degustować włoską gorgonzolę firmy Si Invernizzi, skosztować 6 różnych olejów firm zrzeszonych w Instytucie IRVO (Az. Agr. Fisicaro Sebastiana – Frantoio Galioto, Az. Agr. Lo Grasso Francesco, Tenuta Arena SS Agricola, Frantoio Oleario Gaspare Sarullo, Az. Agr. Tramontana Rosario, Az. Agr. Ventura Vincenzo), zawsze tłoczonych na zimno czy też wyrobów alkoholowych firmy Aquamaris, do produkcji których wykorzystuje się wodę z Morza Śródziemnego.
Już dziś firmy zaczynają rezerwację na przyszły rok. Możemy też spodziewać się większej sycylijskiej reprezentacji, bo jak powiedział nam Gaetano Aprile, dyrektor IRVO – krakowskie targi tak im się spodobały i tylu było chętnych do nawiązania współpracy, że za rok reprezentacja będzie dużo liczniejsza, nie zabraknie też niespodzianek dla odwiedzających.
Olejek z drzewa herbacianego (Melaleuca alternifolia)
Olejek z drzewa herbacianego pozyskuje się z wiecznie zielonego krzewu o botanicznej nazwie Melaleuca alternifolia, które rośnie nawet do 7 metrów wysokości, jednak nie jest to tzw. herbata chińska (czyli de facto: kamelia), którą pije cały świat i z której wytwarza się esencje do zastosowania perfumeryjnego i kosmetycznego i nazywa “olejkiem herbacianym”. Liście melaleuki od tysięcy lat wykorzystywane były przez Aborygenów do leczenia ran i stanów zapalnych, zauważyli oni również lecznicze działanie wody, do której wpadały liście drzewa herbacianego. Liście drzewa herbacianego odkrył też podróżnik James Cook, który zaczął je zaparzać i dodawać do piwa, stąd nazwa rośliny tea tree. Obecnie wymienia się różne rodzaje 
Olejek z drzewa herbacianego jest bezpieczny do stosowania na skórę nawet bez rozcieńczenia, jednak zawsze warto sprawdzić reakcję skóry, rozcieńczając go w 
